عوارض سقط جنین (میخوام سقط کنم، باید چیکار کنم؟)
طبق دلایل و آمارهای پزشکی اثبات می‌شود که برخلاف ادعای موافقین، سقط جنین موجب بالا رفتن امراض جسمانی و اختلالات روانی_رفتاری برای زنان می‌گردد که در این نوشتار به برخی پیامدهای منفی جسمانی، روانی و اجتماعی آن اشاره می‌گردد.
چند درصد زنان از عوارض سقط جنین رنج می‌برند؟
آمارها نشان می‌دهد که ده درصد از زنانی که به سقط جنین ارادی اقدام می‌کنند از عوارض آن رنج می‌برند که عوارض جزئی آن عبارت‌اند از عفونت، خونریزی، تب، درد مزمن شکمی، اختلالات گوارشی، استفراغ و حساسیت و شایع‌ترین عوارض عمده آن نیز خونریزی شدید، انسداد جریان خون، شکاف در رحم، تشنج و آسیب‌های مربوط به غدد هستند.
آیا عوارض سقط جنین قابل درمان هستند؟
عوارض جزئی سقط جنین قابل علاج بوده اما عوارض عمده غالبا به خطرات تولید مثلی دراز مدت و با ماهیتی جدی‌تر به عنوان مثال عقیم شدن منجر می‌شود.
آیا بعد از سقط جنین افراد سوگواری را تجربه می‌کنند؟
یکی از عوارض سقط جنین، وارد شدن افراد به دوران سوگواری است. چهل درصد خانم‌ها بعد از سقط دچار علائم غم و اندوه، اشتیاق به داشتن بچه از دست رفته، تمایل صحبت راجع به احساس فقدان و اختلالات خواب می‌شوند. احساس گناه و سرزنش خود نیز می‌تواند در مادر وجود داشته باشد.
سقط معمولا ناگهانی و غیر منتظره است و اطرافیان معمولا به جای شنیدن غصه‌های فرد و درک احساسات او، با گفتن اینکه:«چیز مهمی نبود» یا «هنوز بچه‌ای وجود نداشت که برایش غصه بخوری»، فرصت ابراز هیجانات منفی را از فرد می‌گیرند و همه اینها به تشدید علائم سوگ دامن می‌زند. از طرفی، واکنش افراد مختلف نسبت به استرس متفاوت و تحمل سقط در برخی راحت‌تر از سایرین است. برخی از عوامل خطری که ممکن است همراه با علائم شدیدتر سوگ باشد، شامل موارد زیر است:
- حاملگی اول: اگر حاملگی اول خانم باشد، ممکن است تحمل پذیرش سقط جنین برای خانم یا حتی برای آقا سخت‌تر باشد چون افراد برای بچه اول معمولا ذوق و اشتیاق بیشتری دارند و چون این احساس مادر و پدر شدن را بار اول است که تجربه می‌کنند، برایشان سخت است که با مادر یا پدر نشدن کنار بیایند.
- سقط‌های مکرر قبلی: اگر خانم قبلا هم سقط جنین داشته باشد و اگر این سقط‌ها به صورت ناخواسته اتفاق افتاده باشند، تحمل سقطی دیگر برای خانم می‌تواند سخت‌تر باشد چون انگار در این شرایط افراد دیگر ناامید می‌شوند از بچه‌دار شدن. در موارد شدیدتر مادر یا حتی پدر می‌توانند دچار افسردگی شوند.
- سابقه ناباروری: زوجینی که سابقه ناباروری داشتند و بعد از مدتی درمان و انتظار، بالاخره بچه‌دار می‌شوند، اگر بچه ناخواسته سقط شود برایشان ناامیدی و اضطراب زیادی را فراهم خواهد آورد.
- عدم حمایت خانواده: همانطور که در بحران‌ها یا سوگواری‌های دیگر مثل طلاق یا مرگ عزیزان روانشناسان تاکید می‌کنند که حمایت خانواده بسیار مهم است، در این مورد سقط جنین هم مهم است که زوجین تحت حمایت خانواده قرار بگیرند اما چون در بسیاری از خانواده‌ها سقط جنین البته با آگاهی و خواست زوجین گناه یا عیب تلقی می‌شود، این زوجین معمولا از حمایت خانواده بهره‌مند نمی‌شوند و به همین دلیل فشار روانی و عاطفی زیادی روی دوش‌شان است. یک سری از افرادی که قبل از ازدواج با هم رابطه جنسی برقرار می‌کنند و دچار حاملگی ناخواسته می‌شوند هم در این دسته قرار می‌گیرند. چون خانواده‌ها از این موضوع خبر ندارند، دختر و پسر و یا حتی دختر به تنهایی مجبور است با این شرایط بحرانی کنار بیاید تا از طرف خانواده مشکلی برایش پیش نیاید.
- سابقه اختلالات روانپزشکی: زنان و مردانی که خود مسائل حل نشده درونی دارند مثل اضطراب، افسردگی، استرس مزمن، اختلالات شخصیتی و… دوران سوگواری و عوارض سقط جنین برایشان سنگین‌تر تمام می‌شود و علائم‌شان را تشدید می‌کند.
دوران سوگواری بعد از سقط جنین تا کی ادامه دارد؟
علایم سوگ می‌تواند بعد از یک تا دو هفته برطرف شود ولی در برخی افراد همچنین ممکن است ماه‌ها و حتی یک تا دو سال به طول بینجامد و در موقعیت‌های خاص مثل زمان تعیین شده برای وضع حمل، سالگرد سقط و یا حاملگی بعدی این احساسات دوباره برای مدت کوتاهی زنده شود. سوگ حتی می‌تواند در همسر و سایر اعضای خانواده نیز رخ دهد.
بعد از سقط جنین چه کنیم تا دچار پیامدهای شدید نشویم؟
حمایت پرسنل پزشکی
برای کاهش اثرات روانی سقط، نیاز به حمایت پرسنل پزشکی و خانواده وجود دارد. پزشکان باید تا آنجا که ممکن است به بیمار اطلاعات بدهند و اگر علتی برای سقط وجود داشته باشد او را مطلع کنند. همچنین توضیح امکان تجربه علائم سوگ، فرد و خانواده را برای گذراندن این دوره یاری می‌دهد و آماده می‌کند.
مراجعه به روانشناس
اگر علائم سوگ شدید بود یا منجر به افسردگی و اضطراب شد، مراجعه به روانشناس جهت درمان‌های غیر دارویی و مهم توصیه می‌شود. جلسات مشاوره برای بهبود روحیه زوجین می‌تواند به شدت مفید واقع شود.
همدردی خانواده و حمایت آنها
خانواده نیز باید با بیمار همدردی کرده، به وی اجازه بیان نگرانی‌هایش را بدهد. گاهی لازم نیست موقع شنیدن اندوه یک نفر حرف خاصی بزنیم. سکوت کردن و شنیدن صحبت‌هایش و فشردن دست او کمک بزرگی است که ارزشی غیر قابل توصیف دارد.
پرهیز از تنها ماندن
اگر بارداری شما به سقط منجر شده، احتمالا ترجیح می‌دهید که تنها باشید تا دیگران از حالات روحی شما باخبر نشوند و به تنهایی با این موضوع مواجه شوید. گرچه ممکن است سخت به نظر برسد اما سعی کنید با خانواده و دوستانی که می‌توانند شما را حمایت کنند ارتباط برقرار کنید. تنها ماندن بیش از اندازه در این دوران می‌تواند منجر به افسردگی شود. صحبت کردن با دیگران، شنیده شدن، درک شدن، ابراز همدلی و همدردی دیگران همگی به آرام شدن شما کمک زیادی می‌کند.
دوری کردن از افرادی که دخالت می‌کنند
از کسانی که می‌خواهند عقاید خودشان را به شما تحمیل کنند دوری کنید. این که می‌خواهید دوباره باردار شوید و یا مدتی با این شرایط سپری کنید، به خود شما بستگی دارد و باید برنامه‌های زندگی‌تان را بر مبنی عقاید و انتخاب خود تنظیم کنید. هیچکس نمی‌تواند جای شما تصمیم بگیرد و هیچکس نمی‌تواند در تصمیم‌گیری‌های شخصی‌تان دخالت کند. حتی اگر نیاز به راهنمایی دارید، بهتر است با افراد ناآگاه صحبت نکنید بلکه از افراد متخصص در این زمینه مشورت بگیرید.
صحبت کردن با افراد دیگر
با کسی که تجربه مشابه داشته اما اکنون شرایط روحی خوبی دارد گفتگو کنید و ببینید که برای بهبود حالات روحی خود چه کاری انجام داده. شاید آن روش برای شما نیز موثر باشد. البته توجه کنید که داروهای دیگران را نباید مصرف کنید، بلکه می‌توانید از راهکارهای عمومی که موثر هستند بهره‌مند شوید. موارد تخصصی دیگران، مناسب دیگران طراحی شده است.
انواع اختلالات روحی و فیزیولوژیکی پس از سقط جنین چیست؟
شدت و مدت زمان این اثرات از فردی به فرد دیگر متفاوت است:
- احساس پشیمانی
- عصبانیت از خود و همسر یا حتی سایر افراد
- احساس گناه
- احساس شرم
- احساس انزوا و تمایل افراطی به تنها بودن
- از دست دادن اعتماد به نفس
- بی خوابی و کابوس‌های شبانه
- فکر خودکشی
- اختلالات اشتها یعنی بی اشتهایی یا پراشتهایی و پرخوری عصبی
- افسردگی
- اضطراب
- ناامیدی
نکات ایمنی برای پیشگیری از حاملگی ناخواسته
همانطور که این مقاله را مطالعه کردید، سقط جنین عمدی از هر لحاظ اشتباه است و پیامدهای زیادی نیز به همراه دارد. بنابراین بهتر است نکات ساده و مهمی را رعایت کنید تا از حاملگی ناخواسته جلوگیری شود. نکاتی مثل:
- استفاده از کاندوم زنانه و یا مردانه در حین رابطه جنسی
- استفاده از قرص اورژانسی با مشورت با پزشک در صورت داشتن رابطه جنسی ناامن
- رابطه جنسی برقرار نکردن قبل از عقد و ازدواج
سوالات متداول
-
آیا سقط جنین درد دارد؟
به این سوال نمی‌توان پاسخ قطعی داد چون پاسخ به عوامل مختلفی بستگی دارد. میزان درد به نحوه سقط، مدت زمان حاملگی و بدن شما دارد. در برخی از افراد درد بسیار زیاد و در برخی دیگر درد بسیار کم است.
-
آیا سقط جنین بر روی حاملگی‌های بعدی تاثیر می‌گذارد؟
اگر سقط جنین به درستی و توسط فرد متخصص انجام شود، ممکن است هیچ تاثیری بر روی حاملگی‌های بعدی نگذارد اما اگر سقط جنین با داروهای اشتباه یا توسط فرد غیرمتخصص انجام شود، فرد حتی ممکن است شرایط حاملگی بعدی را هم از دست بدهد.
-
سقط جنین چگونه انجام می‌شود؟
روش‌های مختلفی برای سقط جنین وجود دارد اما درست‌ترین آن این است که به خانم ابتدا یک قرص داده می‌شود. این قرص جنین را از بین می‌برد. اگر این اتفاق با یک فرص نیفتد، بعد از چند روز قرص دیگری به خانم داده می‌شود تا حالتی همانند انقباضات رحمی را در او ایجاد کند تا جنین از بین برود و از بدن خانم دفع شود.
-
چه مدت بعد از سقط جنین خونریزی ادامه دارد؟
معمولا یک هفته تا یک ماه خونریزی بعد از سقط ادامه دارد. اگر از یک ماه بیشتر شود، خانم حتما باید با پزشک متخصص مشورت کند.
-
آیا بعد از سقط جنین خانم پریود می‌شود؟
معمولا بعد از 4 تا 8 هفته بعد از سقط جنین، عادت ماهیانه شروع می‌شود. البته اولین قاعدگی بعد از سقط ممکن است سبک‌تر و کوتاه‌تر باشد. بعد از مدتی قاعدگی به روال عادی خود بازخواهدگشت.
-
خونریزی بعد از سقط چه رنگی است؟
معمولا خونریزی بعد از سقط به رنگ قهوه‌ای تیره است.
-
بعد از مصرف داروی سقط می‌توانیم حمام کنیم؟
بهتر است تا 48 ساعت بعد از دریافت داروی سقط اصلا حمام نکنید به دو دلیل: ممکن است بدن‌تان به خاطر دارو تضعیف شده باشد و در اثر بخارات حمام احساس سبکی سر یا سرگیجه یا حتی غش کردن داشته باشید. دوم اینکه حمام کردن احتمال ابتلا به عفونت واژن را در شما افزایش می‌دهد.
سخن پایانی
تحقیقات نشان داده که زنان با یک بار سقط جنین کمتر از زنانی که بارها به این عمل مبادرت ورزیده‌اند دچار ترس‌های غیرعادی می‌شوند. اضطراب مرگ نیز در دوران سوگواری پس از سقط افزایش می‌یابد. همچنین اختلال اضطراب فراگیر که با احساس نگرانی بدون منبع مشخص و در اکثر ساعات روز همراه است، در این زنان بیشتر گزارش می‌شود. قابل توجه اینکه میزان اضطراب تا یک سال پس از سقط در سقط عمد بسیار بالاتر از سقط‌های خود به خودی اندازه‌گیری می‌شود. اگر شما هم بعد از سقط جنین عمد یا غیرعمد با حال بد و دوران سوگواری طولانی مواجه شده‌اید و این علائم زندگی‌تان را مختل می‌کنند، توصیه می‌کنیم حتما از روانشناس برای بهبود روحیه‌تان کمک بگیرید.
