درمان ترس از ازدواج در زنان و مردان (فوبیای ازدواج یا گاموفوبیا)
بعضی از افراد از ازدواج کردن میترسند. این ترس نوعی فوبیا است که گاموفوبیا نام دارد. دلایل مختلفی برای این ترس وجود دارد، مثل بیاعتماد بودن نسبت به جنس مخالف، شاهد طلاق یا جدایی دیگران بودن، زندگی کردن در خانواده پرتنش که پدر و مادر با هم رابطه خوبی ندارند و تجربه کردن جدایی یا طلاق و… اما آیا این ترس واقعبینانه و درست است؟ پاسخ این سوال منفی است. ما نباید از ازدواج کردن بترسیم چون میتوانیم با کسب آگاهی در این زمینه، مناسبترین و درستترین فرد را برای خودمان انتخاب کنیم، مهارت مدیریت و حل مشکلات رابطه را یاد بگیریم و ازدواج موفقی داشته باشیم. به خصوص وقتی مشاوره پیش از ازدواج وجود دارد و ما میتوانیم به طور 100% از انتخابی که کردیم مطمئن شویم، دیگر نیاز نیست نگران شویم. در این مقاله قصد داریم درباره علل و راهکارهای رفع ترس از ازدواج توضیح بدهیم.
علتهای ترس از ازدواج (فوبیای ازدواج)
دوران کودکیتان را در خانواده پرتنش سپری کردید
خانوادهتان افراد پرتنشی بودند، همیشه با هم دعوا داشتند، پدر و مادرتان طلاق عاطفی گرفته بودند و با هم ارتباط خوبی نداشتند. وقتی شما ارتباط بد بین پدر و مادرتان را میبینید، دچار این ترس میشوید که «نکنه منم همچین ارتباطی با زن یا شوهر آیندهام داشته باشم»، «نکنه منم مثل پدر/مادرم زجر بکشم و از ازدواج کردن پشیمان بشم» با توجه به اینکه الگوهای مخربی در زندگیتان دارید، ترس از ازدواج در شما ایجاد میشود. بسیاری از افرادی که این ترس را دارند، به جای اینکه ترسشان را درمان کنند، تسلیم این ترس میشوند و هیچ کاری برای رفع آن انجام نمیدهند. به عبارت دیگر تا آخر عمرشان با این ذهنیت و افکار اشتباه درباره ازدواج زندگی میکنند و هرگز تن به ازدواج نمیدهند.
فرزند طلاق هستید
اگر پدر و مادرتان در دوران کودکی شما از هم طلاق گرفته باشند و شما آسیبهای این اتفاق دردناک را به کمک مشاور درمان نکرده باشید، احتمالا شما مبتلا به گاموفوبیا خواهید شد. چون در دوران کودکی، فرزند درک نمیکند که چرا پدر و مادرش از هم جدا میشوند. او فکر میکند که ازدواج کردن چیز بدی است و کلا نسبت به این موضوع بدبین میشود.
شاهد خیانت پدر و مادرتان به یکدیگر بودهاید
اگر فرزند شاهد خیانت پدر و مادرش باشد، آسیب بسیار شدیدی میبیند و دچار ترس از ازدواج میشود. او نمیتواند ریشهیابی کند و ببیند چرا پدر و مادرش به یکدیگر خیانت کردهاند. او به عنوان یک فرزند هنوز نمیداند که راه حل چیست. او فکر میکند که کلا همه ازدواجها به بیتعهدی ختم میشود و در بزرگسالی هم کلا از ازدواج کردن میترسد.
شکست عشقی بدی را تجربه کردید
افرادی که به شدت شکست عشقی خوردند و به سختی جدا شدند، معمولا نسبت به جنس مخالف بیاعتماد میشوند، دیگر نمیتوانند عاشق شوند و وارد رابطه شوند یا کلا نمیخواهند ازدواج کنند چون میترسند مجددا شکست بخورند و آسیب ببینند.
تحت تاثیر حرفهای دیگران یا رسانهها قرار گرفتید
بعضی از افراد که ازدواج کردند و انتخاب اشتباهی داشتند، به جای قبول کردن مسئولیت اشتباه خود، تبلیغ میکنند که ازدواج کردن چیز بدی است و هر کسی که ازدواج کند بدبخت میشود. این افراد فکر میکنند ازدواج کردن بد است، در حالی که اینکه اوضاع زندگی مشترکشان بد و آزاردهنده است، تقصیر ازدواج نیست. ازدواج به خودی خود بد نیست، بلکه تقصیر خود افراد است که با انتخاب اشتباه و ناآگاهانه، زندگیشان را خراب میکنند. در رسانهها نیز متاسفانه این افراد حضور دارند و تبلیغ اشتباه و منفی از ازدواج میکنند. همچنین افرادی که شکست عشقی خوردند و حالشان خوب نیست، در رسانهها پستهای غمگین و افسرده میگذارند و طوری جلوه میدهند که انگار وارد رابطه شدن و ازدواج کردن باعث حال بد همه افراد و افسردگی میشود و تنهایی عالی است! این موارد میتواند سایر افراد را تحت تاثیر قرار بدهد و آنها را نیز نسبت به ازدواج بدبین کند یا بترساند.
کمالگرا هستید
افرادی که کمالگرا هستند و انتظار دارند ازدواج کاملا موفق و بدون تنش را داشته باشند، وقتی میبینند در همه ازدواجها به نوعی تنش وجود دارد، ناامید میشوند، میترسند که شکست بخورند یا نتوانند ازدواج ایدهآلی انجام بدهند و کلا از ازدواج کردن منصرف میشوند. افراد کمالگرا به دنبال کمال هستند، در حالی که هیچ کمالی در هیچ چیزی وجود ندارد.
بدبین هستید
افرادی که دچار طرحواره بدبینی یا طرحواره بیاعتمادی و بدرفتاری هستند، کلا نسبت به همه چیز بدبین هستند و به زمین و زمان شک دارند. این افراد همه افراد و همه چیز را سیاه و سفید میبینند یعنی به چشم آنها یا همه چیز در زندگی بینهایت عالی است یا افتضاح است و هیچ حد وسطی وجود ندارد! آنها معمولا نیمه خالی هر چیزی را میبینند و فقط جنبههای منفی هر فرد یا هر چیزی را در نظر میگیرند. با این دیدگاه، آنها ازدواج کردن را یک قول فاجعهبار میدانند که اگر تن به آن بدهند، نابود خواهند شد. با داشتن این دیدگاه افراطی و بزرگنمایی شده منفی، مشخص است که چنین فردی از ازدواج ترس خواهد داشت!
ناآگاه هستید
افرادی که از رابطه عاطفی، ازدواج و جنس مخالف هیچگونه اطلاعات معتبری ندارند و ناآگاه هستند، مشخص است که ترس زیادی خواهند داشت. مثل کسی که از هواپیما میترسد چون نمیداند که هواپیما چگونه کار میکند و چقدر ایمن است. اصولا ما از چیزهایی میترسیم که نسبت به آنها آگاهی و دانش لازم را نداریم و آن موضوع برایمان ناشناخته و مبهم است اما وقتی آگاه میشویم متوجه میشویم که ترسمان بی جا و افراطی بوده! پس اگر آگاهی و دانش لازم را کسب کنید و بتوانید انتخاب درستی داشته باشی، هرگز از ازدواج کردن نخواهید ترسید. برای اینکه بتوانید انتخاب درستی داشته باشید و آگاهیتان را در این زمینه بالا ببرید، توصیه میکنم در دوره آموزشی شناخت اختلالات شخصیتی و تفاوتهای بین زن و مرد شرکت کنید.
4 نوع ترس رایج درباره ازدواج
- «نکنه با آدم نامناسب ازدواج کنم و از ازدواجم پشیمون بشم؟»
- «آیا بعد از ازدواح استقلال و آزادیام رو از دست خواهم داد؟»
- «اگه عشقمون کم بشه یا دیگه نسبت بهش حسی نداشته باشم چی میشه؟ نکنه با هم دیگه سکس نداشته باشیم؟»
- «نکنه زندگیمون مثل زندگی پدر و مادرم بشه؟ نکنه بهم خیانت کنه؟»
بیشتر افراد به خاطر این 4 ترس رایج است که ازدواج نمیکنند.
نحوه کاهش ترس و فوبیای ازدواج
اشتباهاتی که در رابطه قبلی داشتید را بپذیرید
مسئولیت اشتباهاتتان را بپذیرید. رابطهتان را بررسی کنید و ببینید کجا اشتباه کردید؟ چی باعث شد فرد ناسالمی را انتخاب کنید؟ جذب چی او شدید؟ کدام رفتارهای اشتباهتان باعث از دست رفتن رابطهتان شده است؟ اشتباهاتتان را بنویسید تا در رابطه بعدیتان آنها را انجام ندهید و شکست نخورید.
طرف مقابلتان را بررسی کنید
اگر در رابطه هستید و میترسید ازدواج کنید، طرف مقابلتان را واقعبینانه و منطقی بررسی کنید. ببینید آیا او همان عشق واقعیتان است؟ او چه ویژگیهایی دارد؟ آیا ظاهرش را دوست دارید؟ نسبت به او کشش جنسی دارید؟ آیا ویژگیهای اخلاقی بدش را میشناسید و میتوانید با آنها کنار بیایید؟ هرگز نگویید که میتوانید طرف مقابل را تغییر دهید. هیچکس نمیتواند شخص دیگر را تغییر دهد. ما ربات نیستیم که بتوانیم به راحتی برنامهریزی ذهنی یکدیگر را تغییر دهیم تا رفتارمان تغییر کند. اگر نمیتوانید او را همینطور که هست بپذیرید، بهتر است به فکر تمام کردن رابطهتان باشید.
مهارت حل مسئله را در خودتان تقویت کنید
در هر رابطهای مشکلاتی وجود دارد و گاهی ممکن است درگیر بحث و دعوا شوید. این طبیعی است اما مهم است که از بحثهایتان چه نتیجهای میگیرید. اگر مهارت حل مسئله را در خودتان تقویت کنید و بتوانید مشکلاتتان را به روش درست حل کنید، دیگر نگران نخواهید بود که بعد از ازدواج چگونه میخواهید مشکلاتتان را حل کنید. البته گاهی برای حل مشکلاتمان نیاز به کمک مشاور داریم. اگر مشکلی هست که نمیتوانید آن را حل کنید و نیاز به راهنمایی دارید، میتوانید از خدمات مشاوره و روانشناسی روان سالم استفاده کنید.
قرار نیست زندگیتان شبیه زندگی دیگران شود
اگر دیگران زندگی ناموفقی داشتند و جدا شدند، قرار نیست برای شما هم این اتفاق بیفتد البته به شرطی که انتخاب آگاهانهای داشته باشید.
مهارتآموزی داشته باشید تا از خودتان مطمئن شوید
مدیریت رابطه و زندگی مشترک به هیچ وجه آسان نیست. یکی از دلایل طلاق زوجین این است که مهارت مدیریت زندگی مشترک را ندارند و با رفتارهای اشتباه، زندگیشان را خراب میکنند. مهارتآموزی داشته باشید. به کمک خواندن کتاب، شرکت در کارگاههای متفاوت یا دورههای آموزشی و یا از طریق کمک گرفتن از مشاور متخصص در این زمینه. از یاد گرفتن نترسید. هیچ کدام از ما از بدو تولد این مهارتها را نداریم و فقط با آموزش دیدن میتوانیم ادعا کنیم که این مهارت را کسب کردهایم. مهارتهایی مثل هنر گوش دادن فعال، مهارت حل مسئله، مهارتهای ارتباطی و… از مهارتهای مهمی است که زوجین باید از آنها برخوردار باشند. حتی اگر طرف مقابلتان علاقهای به مهارتآموزی ندارد اما شما میخواهید یاد بگیرید، میتوانید با داشتن این مهارتها، زندگی و رابطهتان را از این رو به آن رو کنید. برای کسب این مهارتها و آگاهیها، میتوانید با مربی مهارتهای زندگی مجموعه ما در ارتباط باشید و آموزش ببینید.
از تکنیکهای ریلکسیشن و تن آرامی برای کاهش ترستان استفاده کنید
برای داشتن آرامش بیشتر و کاهش ترسهای غیرمنطقی، میتوانید از تکنیکهای تن آرامی استفاده کنید. مثل یوگا، مدیتیشن و…
ترسها و افکار منفیتان را بنویسید
وقتی این ترسها و افکار در ذهنمان هستند، بسیار بزرگ دیده میشوند اما وقتی آنها را مینویسیم از بار منفیشان کاسته میشود و واقعبینانهتر میتوانیم بررسیشان کنیم. پس حتما آنها را از ذهنتان خارج کنید و روی کاغذ بیاورید.
به خودتان یادآوری کنید که شریک عاطفیتان با دیگران فرق دارد
البته منظور این نیست که خودتان را گول بزنید اما اگر واقعا او فرد خوبی است و ترسهایتان بیجا است، به خودتان یادآوری کنید که او با دیگران فرق دارد، پس رابطهتان هم فرق دارد و قرار نیست مثل رابطه دیگران با شکست یا ازدواج ناموفق رو به رو شوید.
درباره ترسهایتان با شریک عاطفیتان گفتگو کنید
به او بگویید که از ازدواج کردن میترسید. اگر او شما را دوست داشته باشد و برایش مهم باشد که با هم ازدواج کنید، سعی میکند با حرفهای مثبت و محبتآمیز از میزان ترستان بکاهد و دید واقعبینانهای نسبت به ازدواج به شما بدهد.
کمالگرا نباشید
به خودتان یادآوری کنید که در دنیا هیچ کمالی وجود ندارد. هر کسی نقصهای خاص خودش را دارد. فقط مهم این است که این نقصها باعث طلاق، جدایی یا آسیب جسمی و روانی در شما نشوند. وگرنه نمیتوانید فرد بدون نقص و کاملا سالمی را پیدا کنید. برای داشتن ازدواج موفق نیز ما نیاز به فرد کاملا سالم نداریم.
از مشاوره پیش از ازدواج استفاده کنید
مشاوره پیش از ازدواج تقریبا در 3 جلسه انجام میشود. قبل از شروع مشاوره، از شما و شریک عاطفیتان تعدادی تست روانشناسی معتبر گرفته میشود تا میزان سلامت روانی و تیپ شخصیتیتان مشخص شود. سپس جوابهای تست هر دوتان با هم مقایسه میشود و توضیحات مربوط به تستها و یک سری مهارتآموزیهای مهم در زمینه ازدواج در این 3 جلسه برای زوجین ارائه میشود. مشاور با توضیحات و راهکارهایی که به شما و شریک عاطفیتان میدهد، کمک میکند که با تفاوتهای شخصیتی یکدیگر و مشکلات احتمالی به نحو احسن کنار بیایید و بتوانید ازدواج موفقی داشته باشید. مشاوره پیش از ازدواج باید قبل از عقد و ازدواج انجام شود. برای گذراندن این جلسات و انجام دادن تستها میتوانید از خدمات مشاوره و روانشناسی روان سالم استفاده کنید.
سخن پایانی
ازدواج ترس ندارد! اما چرا بعضی از افراد از آن میترسند؟ دلایل مختلفی برای ابتلا به گاموفوبیا یا فوبیای ازدواج وجود دارد که در این مقاله به صورت کامل توضیح دادیم. اگر شما هم این ترس را دارید، ابتدا ریشه و علت این ترس را پیدا کنید و به کمک راهکارهای این مقاله و مشاوره آن را حل کنید چون این ترس باعث میشود شما فرصتهای عالیتان را برای ازدواج انجام بدهید و نتوانید طعم لذتبخش عشق و ازدواج و تشکیل خانواده را بچشید. ازدواج کردن یک امر کاملا طبیعی و ذاتی است که در هر انسانی این نیاز وجود دارد. بنابراین ازدواج نکردن به دلایل غیرمنطقی میتواند منجر به ایجاد شدن عقدههای روانی و یا احساس پشیمانی در شما شود. با توجه به اینکه امروزه میتوانید با روشهای مختلف و با کمی هزینه کردن برای خودتان، آگاهی و دانش لازم را درباره ازدواج و رابطه عاطفی کسب کنید و این ترستان را درمان کنید، چرا باید این کار را نکنید و با ترس زندگی کنید؟ همچنین وقتی مشاورههای پیش از ازدواج امروزه در کلینیکهای روانشناسی به صورت حضوری و غیرحضوری انجام میشود، دیگر هیچ دلیلی برای ترسیدن از ازدواج وجود ندارد.