معنی عشق چیست؟ (انواع عشق و احساس در علم روانشناسی)
به نظر شما عشق یعنی چه؟ تا به حال عاشق شده‌اید؟ به نظر شما عشق واقعی یافت می‌شود؟ هر کدام از ما آدم‌ها تعاریف مختلفی از عشق داریم. می‌توان گفت همه ما در زندگی حداقل یک بار عاشق شده‌ایم. در این مقاله منظورمان از عشق، عشق نسبت به جنس مخالف است. اگر این عشق به همراه منطق و آگاهی باشد، به جاهای خوبی می‌رسد اما اگر فقط از روی هوس، احساسات یا طرحواره‌ها باشد، ممکن است پیامدها و آسیب‌های زیادی برای ما به همراه داشته باشد. اگر می‌خواهید بیشتر درباره عشق بدانید، توصیه می‌کنیم حتما این مقاله را تا انتها بخوانید.
عشق چیست؟
عشق، احساس و هیجان است که در فرد از روی آگاهی و شناخت ایجاد می‌شود. همچنین می‌توان گفت عشق، احساس و درک است که در فرد از روی آگاهی و شناخت پدید می‌آید. در بحث عشق نکته این است که اول باید شناخت و آگاهی را مدنظر قرار دهیم و بعد به احساس و هیجان روی آوریم که در غیر این صورت این دیگر عشق نیست، بلکه وابستگی است. انسان عاشق، انسان سنجیده است. هر انسان، چه بخواهد و چه نخواهد عشق را تجربه می‌کند و این موضوع انکارپذیر نیست.
عشق واقعی در روانشناسی به چه معنا است؟
عشق واقعی یعنی کسی که شما را همین طور که هستید بپذیرد. پس اگر به دنبال عشق واقعی هستید، بدانید عاشق واقعی کسی است که شما را با همان شرایط و سطحی که هستید بخواهد. کسانی که اول رابطه ازدواجی و هدفمند خود هستند، چه ازدواج سنتی، چه مدرن و چه کسانی که وارد رابطه می‌شوند، اگر توجه داشته باشید می‌بینید که دو نفر در ابتدای رابطه یکدیگر را با همان شرایطی که هستند پذیرفتند. این بسیار مهم است که ما بتوانیم شرایط‌مان را همیشه در حالت خوب نگه داریم و شرایط واقعی طرف مقابل‌مان را بپذیریم و سعی در تغییر رفتار و شخصیت او نداشته باشیم. البته عشق واقعی ویژگی‌های دیگری نیز دارد که در این مقاله درباره آن صحبت نمی‌کنیم.
تفاوت عشق در یک نگاه و عشق واقعی
در روابط زن و مرد، روابط نه تنها بر جسم و به نوعی فیزیکی، بلکه روان آنها و احساس و عاطفه‌شان نیز اثر می‌گذارد. هشدار این است که با یک خوش آمد اولیه که هیچ عیب و ایرادی ندارد، به نوعی خودتان را در وضعیت و شرایطی قرار بدهید که فکر کنید تصمیم قطعی و نهایی گرفته شده و این شکل روانی است که خیال می‌کنید جفت‌تان را در یک نگاه پیدا کرده‌اید. درست است که لبخند مهم است، نگاه اول مهم است و حتی بو که برای بیشتر مردم مهم است و در تمایلات جسمی و جنسی بسیار حائز اهمیت است و یا دلیل اصلی دور شدن دو زوج از یکدیگر می‌شود. هیچ کدام از این موارد در جایگاه خودش کم اهمیت نیست و کاملا در یک رابطه درست و خوب نقش فوق‌العاده و اساسی ایفا می‌کند اما بحث در عشق در یک نگاه اشاره به این موضوعات نیست. این است که یک فرد با ویژگی‌های روانی نسبتا خالی و تنهایی است و اصولا وقتی دیگری را می‌بیند به اصطلاح او را می‌بلعد و با این بلعیدن، خودش را پر می‌کند. حالا که خود و سطل زندگی‌اش را پر کرده، فکر می‌کند از عشق طرف مقابل پر شده و چون آن موجود برایش یک شئ خارجی است، دیر یا زود او را به بیرون پرتاب خواهد کرد. پس عشق در یک نگاه، هیجانی بیش نیست و با عشق واقعی کاملا متفاوت است.
5 حقیقت درباره عشق
عشق واقعی طاقت‌فرسا است، عشق بی پایان چیزی است که ما برای آن تلاش می‌کنیم و چیزی است که از دست دادن آن برایمان عذاب‌آور است. حال در این قسمت از مقاله به حقایقی درباره عشق می‌پردازیم.
حقیقت اول
حتی اگر خودمان را فرد وفادار و متعهدی بدانیم، اما تنها ما نیستیم بلکه بسیاری از حیوانات و گونه‌های دیگری هستند که جفت خود را برای همیشه انتخاب می‌کنند.
حقیقت دوم
فقط 4 دقیقه طول می‌کشد تا بدانیم یک فرد را دوست داریم یا خیر. اگر می‌خواهید تاثیر خوب روی یک فرد بگذارید فقط 4 دقیقه کافی است تا خودمان را به او ثابت کنیم. این موضوع به این معنا است که که بیشتر از آنچه می‌گوییم با زبان بدن به صورت ناخودآگاه فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهیم.
حقیقت سوم
وقتی دو عاشق به چشمان هم خیره می‌شوند ضربان قلب آنها همزمان و هم گام می‌شود. برخی تحقیقات نشان می‌دهد زوج‌هایی که عاشق یکدیگر هستند پس از 3 دقیقه خیره شدن به چشمان یکدیگر، ضربان قلب آنها هماهنگ می‌شود.
حقیقت چهارم
عاشق شدن مانند تاثیرات عصبی کوکایین است. عاشق شدن تقریبا شبیه نوشیدن دوز کوکایین است زیرا هر دو تاثییراتی مشابه بر روی مغز می‌گذارد و باعث ایجاد احساس سرخوشی می‌شود که همزمان 12 ناحیه مغز را تحریک می‌کند. پس عشق یک ماده اعتیادآور است.
حقیقت پنجم
نوازش، مسکنی طبیعی در بدن ما آزاد می‌کند. اکسیتوسین یا به اصطلاح هورمون عشق در هنگام نوازش و آغوش تولید می‌شود و این هورمون در تخمدان و بیضه‌ها ظاهر می‌شود و در روند پیوند عشق، نقش بسزایی دارد. یک دوز اکسیتوسین سردرد را کاهش می‌دهد و حتی برای بعضی افراد باعث می‌شود بعد از 24 ساعت دردها برطرف شود. پس قبل از مصرف هر قرص و دارو، ارزش این را دارد که داروی نوازش و در آغوش گرفتن را امتحان کنید. حتی با در آغوش گرفتن دوست یا عضوی از خانواده، می‌توانید به این هدف برسید.
هنر عشق ورزیدن چیست؟
هنر عشق ورزیدن چیزی است که باید آموخته شود. یکی از مشکلاتی که در روابط مطرح است، سرد مزاجی است. سرد مزاجی حالتی است با خصوصیاتی از قبیل عصبی، فتنه‌جو و بدمشرب بودن. این حالت می‌تواند ریشه در علل و حوادث رخ داده در زندگی یا کشمکش‌های روانی باشد. این موضوع اگر درمان و حل نشود، می‌تواند در دراز مدت باعث جدایی زوجین گردد.
یک تمرین ساده برای حفظ عشق در روابط
اگر شما در روابط خودتان کمی مشکل دارید، نیاز نیست که سریعا به روانشناس مراجعه کنید. نتایج یک پژوهش جدید که 3 سال به طول انجامید نشان داد که دیدن فیلم‌هایی درباره روابط همسری و سپس گفتوگو درباره آنها می‌تواند میزان طلاق را به طرز چشمگیری کاهش دهد. بسیاری از زوجین می‌دانند که برای داشتن یک رابطه خوب باید چه کار کرد و همیشه لازم نیست مهارت‌هایی را به آنها یاد داد. فقط کافی است آنها بدانند که رفتارشان با هم چگونه است و سپس این مهارت‌ها در آنها فعال می‌شود که بتوانند اشتباهات‌شان را اصلاح کنند. این رفتارها با دیدن فیلم‌های آموزشی و واقعی به بهترین نحو صورت می‌گیرد. اگرچه برای حل مشکلات عمیق و مهم، مراجعه به زوج درمانگر الزامی است.
انواع عشق
در نظریه ی مثلثی استرنبرگ، 7 نوع اصلی عشق شناسایی شده است که در ادامه مقاله درباره آنها توضیح خواهیم داد.
دوستی
احساس محبت و نزدیکی نسبت به دیگری در عشق دوستی وجود دارد اما اثری از تعهد بلند مدت و اشتیاق شدید در آن به چشم نمی‌خورد. این نوع عشق در روابط دوستانه ایجاد می‌شود.
شیفتگی
شیفتگی یعنی عشق در نگاه اول اما بدون صمیمیت و تعهد. شیفتگی ممکن است آنی و لحظه‌ای هم از بین برود.
عشق پوچ
تعهد در عشق پوچ وجود دارد اما رابطه فاقد صمیمیت و تعهد و اشتیاق است. مثل زوجینی که در کنار هم زندگی می‌کنند و متعهد هستند اما طلاق عاطفی بین‌شان اتفاق افتاده است.
عشق رمانتیک
صمیمیت و اشتیاق در رابطه وجود دارد اما دو طرف تعهدی نسبت به هم ندارند.
عشق رفاقتی
تعهد و صمیمیت دراین رابطه وجود دارد اما اشتیاقی به چشم نمی‌خورد.
عشق احمقانه
دو طرف بر مبنای اشتیاق اولیه نسبت به هم متعهد می‌شوند اما صمیمیت بین‌شان وجود ندارد.
عشق کامل
بر مبنای وجود رابطه ایده‌آل است که هر سه مولفه صمیمیت، اشتیاق و تعهد در آن وجود دارد. این نوع عشق با ازدواج موفق رو به رو می‌شود.
در صورتی که می‌خواهید تست عشق استرنبرگ را انجام بدهید تا نوع عشق خود را بسنجید، می‌توانید در واتساپ به شماره 09361835098 پیام دهید.
طبق مطالب فوق، انواعی متفاوت از عشق به موازات تکامل یافتن رابطه در مراحل مختلف پدیدار می‌شود. اشتیاق در عشق رمانتیک ماندگارتر معنادارتر و اندیشمندانه‌تر از هوس است. عشق رمانتیک از سه مولفه نشات می‌گیرد: دلبستگی، محبت و صمیمیت. وجود ما گاهی مملوء از احساس تحسین نسبت به یک نفر می‌شود. از معاشرت با او لذت میبریم و می‌خواهیم دائما در کنارش باشیم. این احساسات لزوما به معنای عشق نیست. این احساس خوشایند نوعی علامت دوست داشتن است. عشق بسیار عمیق‌تر و شدیدتر است و شامل اشتیاق و میلی قوی برای تماس و نزدیکی جسمی می‌باشد. افرادی که یکدیگر را دوست دارند از صحبت در کنار هم لذت می‌برند اما افرادی که عاشق یکدیگر هستند نیازهای طرف مقابل به اندازه نیازها و خواسته خودشان برایشان اهمیت دارد.
دلبستگی یعنی چه؟
دلبستگی به معنای نیاز به دریافت توجه تایید و تماس جسمی با دیگری است اما با وابستگی فرق می‌کند. فرقی که دلبسته است، در او عشق واقعی شکل می‌گیرد. این فرد برای خودش و زندگی شخصی‌اش به اندازه رابطه‌اش و آن فرد ارزش و احترام قائل است. او بدون آن فرد هم می‌تواند زندگی کند و بدون آن فرد احساس پوچی و بی‌ارزشی نمی‌کند. اما فرد وابسته کاملا برعکس فرد دلبسته است. او تمام تمرکزش را روی عشق و طرف مقابل می‌گذارد و خود و زندگی‌اش را فراموش می‌کند. به طوری که حس می‌کند بدون آن فرد بی ارزش است و نمی‌تواند زنده بماند.
محبت یعنی چه؟
محبت یعنی این که برای شادی و نیازهای دیگری به اندازه خوشبختی خودمان ارزش قائل هستیم.
صمیمیت یعنی چه؟
مفهوم صمیمیت به اشتراک گذاشتن افکار، خواسته‌ها و احساسات با دیگری است.
سوالات متداول درباره عشق
چرا بوسیدن طرف مقابل به ما احساس خوبی می‌دهد؟
در هنگام بوسه، هورمون اکسی توسین در بدن شما ترشح می‌شود. این هورمون، هورمون لذت و شادی است و باعث ایجاد دلبستگی و صمیمیت بیشتر بین زوجین می‌شود.
چه کسی بالاترین سمبل عشق بوده است؟
در دین مسیحیت الهه آگاپه بالاترین سمبل یا نماد عشق و نیکوکاری بوده است.
کدام نوع بوسه بیشترین حد از عشق را نشان می‌دهد؟
بوسه فرانسوی یا French Kiss.
چه تعداد بوسه در طول روز ما نیاز داریم؟
تحقیقات نشان می‌دهند که ما انسان‌ها در طول روز به 5 بوسه نیاز داریم تا احساس دیده شدن و حس خوبی در رابطه‌مان داشته باشیم.
کدام جملات بالاتر و بهتر از گفتن جمله «دوستت دارم» هستند؟
جملات «من تو رو می‌بخشم»، «من بهت احترام میذارم» و «من بهت افتخار می‌کنم».
به غیر از گفتن جمله «دوستت دارم» دیگر با چه جملات دیگری می‌توانم ابراز عشق کنم؟
- «امروز خیلی بهت فکر می‌کردم»
- «فقط می‌خواستم ازت تشکر کنم که تو زندگیم هستی»
- «امیدوارم که میدونی چقدر برام مهم هستی»
- «من خیلی خوشبختم که تو تو زندگیم هستی»
- «تو فوق‌العاده‌ای»
- «تو برام خیلی مهم هستی»
- یک استیکر یا گیف رمانتیک و عاشقانه برای او ارسال کنید.
- یک آهنگ عاشقانه و احساسی برای او بفرستید.
5 مرحله رابطه عاطفی و عشق کدام‌اند؟
همه روابط از این 5 مرحله به ترتیب گذر می‌کنند: 1) دوران ماه عسل و هیجان که 3 ماه اول رابطه است 2) دوران واقعی رابطه 3) دوران تردید در تصمیم‌گیری برای ادامه دادن یا ندادن رابطه 4) دوران تعهد 5) دوران تشکیل شدن عشق کامل
قبل از گفتن جمله «دوستت دارم»، چه جملات دیگری می‌توانم بگویم؟
- «داشتم بهت فکر می‌کردم»
- «خیلی برات خوشحالم»
- «خیلی می‌خوامت»
- «دلم برات تنگ شده»
چطور ثابت کنم دوستش دارم؟
- برای او وقت بگذارید اما نه وقت گذاشتن افراطی. در حد نرمال!
- کاری که دوست دارد را برایش انجام بدهید البته اگر در توان‌تان است و خودتان هم می‌خواهید.
- به روش‌های مختلف ابراز علاقه کنید: کلامی، عملی، هدیه دادن، کمک کردن و…
- با هم قدم بزنید.
- هدیه‌های معنادار برایش بخرید. البته در این کار هم افراط نکنید.
چه زمانی باید ابراز علاقه کنم؟
زود و با عجله ابراز علاقه نکنید. اجازه بدهید حداقل سه ماه اول رابطه بگذرد و یکدیگر را خوب بشناسید و بعد اگر واقعا او را دوست داشتید و رابطه‌تان دو طرفه و سالم بود، ابراز علاقه کنید.
مثلث عشق چیست؟
مثلث عشق یعنی زمانی که بیش از دو نفر با هم در رابطه باشند. به نوعی رابطه سه نفره نیز گفته می‌شود.
از کجا بدانم او (پسر یا مرد) عاشق من است؟
- او مدام درباره آینده رابطه‌تان با شما صحبت می‌کند.
- با شما ارتباط چشمی عمیق برقرار می‌کند.
- شما اغلب مواقع در اولویت زندگی‌اش هستید.
- وقتی شما می‌خندید، او هم می‌خندد.
- درباره خودش زیاد توضیح می‌دهد تا او را بشناسید.
- و….
چگونه فرد مورد نظرم را به خودم علاقه‌مند کنم؟
- ارتباط چشمی با او برقرار کنید.
- او را بشناسید.
- به او احساس خاص و خوب بودن بدهید.
- لبخند بزنید.
- از او گاهی تعریف و تمجید کنید.
- و….
چگونه از بین دو یا چند عشق، یکی‌اش را انتخاب کنم؟
به این سوالات پاسخ بدهید تا به نتیجه درست برسید. در صورت نیاز برای تصمیم‌گیری درست می‌توانید از مشاور نیز کمک بگیرید.
- این افراد از رابطه با شما چه می‌خواهند؟
- آیا شما هم همان چیزها را می‌خواهید؟
- با کدام یک از این افراد اهداف یکسان برای رابطه‌تان دارید؟
- چقدر با آنها اختلاف نظر و بحث دارید؟
- چه چیزی این افراد را به شما جذب می‌کند؟ و از کدام ویژگی‌هایشان بدتان می‌آید؟
- وقتی با هر کدام از آنها هستید، چه حسی دارید؟
- دوستان و خانواده‌تان چه نظری درباره آنها دارند؟ کدام یک از این افراد را بیشتر دوست دارند؟
سخن پایانی
عشق معنای متفاوتی برای هر فرد دارد. عشق واقعی از سه مولفه صمیمیت، احترام و اعتماد متقابل ایجاد شده است. بین افرادی که عشق واقعی و کامل وجود دارد، این سه مولفه وجود دارد و این افراد نسبت به هم دلبسته هستند و نه وابسته. در این مقاله درباره این موضوع توضیح دادیم و همچنین حقایقی درباره عشق بیان کردیم. اگر گرفتار عشق‌های اشتباه شده‌اید و نمی‌توانید از آنها دل بکنید، توصیه می‌کنیم حتما از خدمات مشاوره و روانشناسی روان سالم بهره‌مند شوید و روی خودتان کار کنید. این نکته را بدانید که هر احساسی، عشق نیست!
